Archiwa tagu: Postecoglou

Tottenhamie, robisz to dobrze

Stali czytelnicy bloga przecierają pewnie oczy, bo zdanie w stylu „Tottenhamie, robisz to dobrze”, nie padło tu pewnie od czasów środkowego Pochettino. Od razu zastrzegę jednak: nie mam na myśli kwestii sportowych, choć nawet i o nich można by w tych dniach napisać niejedno miłe słowo. Na kilka godzin przed meczem z Crystal Palace w angielskich mediach natrafiam zresztą na całkiem sporo artykułów, których autorzy zastanawiają się, czy drużyna Ange’a Postecoglou jest już materiałem na mistrza kraju, czy może stanie się nim z upływem najbliższych miesięcy. Z mojej perspektywy są to oczywiście rozważania przedwczesne – wystarczy kontuzja jednego z dwójki stoperów, o Maddisonie nie wspominając (odpukać), żeby uświadomić sobie, na jak kruchych podstawach zbudowana jest dotychczasowa dobra passa, ale to temat na inną okazję. Kiedy piszę, że Tottenham robi to dobrze, mam na myśli coś związanego z klubowym dziedzictwem – co jednak również może przyczyniać się w przyszłości do powstawania materiału nawet, no dobrze, wygłoszę tę frazę: na mistrza kraju.

O tym, jak wyglądają dziś relacje piłkarzy z klubami napisano setki stron. Against modern football, wiadomo, tu nikt nie robi sobie wielkich złudzeń. Wiemy, jak weryfikuje się wartość osławionego przywiązania do barw, całowania herbu itd., kiedy przychodzi lepsza oferta od innego potencjalnego pracodawcy. Wiemy, że najważniejsze są z jednej strony pieniądze, z drugiej zaś – sportowe ambicje, szansa na wygranie trofeum, wyjazd z reprezentacją na wielki turniej etc. Kto by się przejmował jakimś dziedzictwem?

Ale przecież są w tym dziwnym świecie również rzeczy niematerialne, niedające się zmierzyć wysokością tygodniówki czy premiami wypłacanymi za strzelone bramki, mające jednak przełożenie na fakt, że na boisku piłkarzom chce się jeszcze bardziej. Trener Tottenhamu wie o tym znakomicie i w ciągu ostatnich miesięcy zdążyliśmy się już trochę nasłuchać od jego podopiecznych o tym, że przedmeczowe pogadanki Australijczyka o życiu i moralności robią na nich wrażenie równie wielkie, jak odprawy o charakterze czysto taktycznym. Bycie piłkarzem Tottenhamu oznacza dziś nie tylko odwagę i skłonność do ryzyka na boisku, nastawienie na grę ofensywną i nieustanny pressing, ale także szacunek do wszystkich pracowników klubu, o kibicach nie wspominając. Od pierwszego dnia w klubie Postecoglou tworzy środowisko – słowo, którego używa równie często jak słynne już „mate” – sprzyjające nieustającemu rozwojowi, podkreślam jeszcze raz: i na boisku, i poza nim. A gesty typu zaproszenie do wspólnego zdjęcia nie tylko zawodników pierwszej drużyny, ale i wszystkich pracowników ośrodka treningowego, albo umożliwienie chłopcu z niepełnosprawnością intelektualną zadanie pytania podczas spotkania prezesa, trenerów i kapitanów drużyn z fanami (Postecoglou upomniał się o to, kiedy prowadzący chciał już zamknąć imprezę) pokazują, w jaki sposób to środowisko się tworzy.

Pomysł dodania na klubowej koszulce jeszcze jednego numerka, drobną czcionką tuż pod kołnierzykiem, jest dla mnie pomysłem właśnie z tego porządku. Dzięki pracy klubowych historyków w Tottenhamie sporządzono listę wszystkich zawodników, którzy od 13 października 1894 roku reprezentowali klub w oficjalnych meczach, i przydzielono im kolejne numery (kiedy debiutowali równocześnie, decydowała kolejność alfabetyczna, rezerwowych uwzględniano w kolejności wejścia na boisko). Okazuje się, że na przestrzeni tych 129 lat było ich dotąd 879: najświeższy debiutant, Alejo Veliz, będzie więc miał koszulkę z tym numerem; Brennan Johnson to numer 878.

Sporo na tej liście gwiazd światowej piłki, sporo angielskich i klubowych legend. Pierwszy czarnoskóry zawodnik z pola w dziejach brytyjskiego futbolu, żołnierz I wojny światowej Walter Tull, ma numer 170, legendarny trener i zdobywca podwójnej korony z sezonu 1960/61 Bill Nicholson – numer 354, kapitan tamtej drużyny Danny Blanchflower to 420, rekordzista, jeśli idzie o rozegrane mecze w Tottenhamie, Steve Perryman, to 477, Glenn Hoddle – 498, Ossie Ardiles zaś – 511. Jak widać, nazwiska, od których dla mnie zaczynała się ta historia (świadomie zaczynałem kibicować Tottenhamowi w sezonie 1986/87), można odnaleźć na przełomie piątej i szóstej setki. Gary Mabbutt to numer 538, Gascoigne – 573, Lineker – 580, Sheringham – 599, Klinsmann – 617, Ginola – 636, King – 649, Keane – 672, Davids – 706, Berbatow – 715, Bale – 726, Modrić – 736. Jedyny, jak dotąd, polski akcent, Grzegorz Rasiak, to numer 710. Harry Kane debiutował jako zawodnik numer 767. Najdłużej występujący w klubie z zawodników obecnej kadry Lloris to 781, Dier – 795, Davies – 796, Son – 805. Asystent Ange’a Postecoglou Ryan Mason, który opowiadał członkom pierwszej drużyny o istocie pomysłu: o tym, że noszenie tej koszulki to przywilej, że bycie piłkarzem Tottenhamu zawsze coś znaczyło i zawsze będzie coś znaczyć, ma numer 743; zadebiutował w sezonie 2008/09.

Nie wiem, jak dzisiaj pójdzie Tottenhamowi w meczu z Crystal Palace. Wiem jednak, że tych kilkunastu chłopaków, którzy założą na Selhurst Park wyjazdowe koszulki, jest częścią historii większej niż ich ambicje, marzenia, stany kont, liczba obserwujących w mediach społecznościowych itd. Dobrze to sobie czasem uświadomić, niezależnie od nadziei, że rozdział, który zaczęli właśnie pisać, będzie jednym z piękniejszych.

PS. Gdyby ktoś jutro miał chwilę i był między godziną 14:00 a 15:00 na Targach Książki w Krakowie – zapraszam na stoisko „Tygodnika Powszechnego” w EXPO Kraków, ul. Galicyjska 9, Hala Wisła, stoisko C1. Możemy rozmawiać o Tottenhamie, o „Stałych fragmentach”, o „Tygodniku” i o czymkolwiek chcecie.

Tottenham wychodzi z cienia

Spacerującym po tej części Puszczy Niepołomickiej, która leży pomiędzy samymi Niepołomicami a Staniątkami, należy się wyjaśnienie: facet o cokolwiek nieprzytomnym spojrzeniu (skojarzenie z rozbieganym wzrokiem Cristiana Romero z pewnością nieprzypadkowe), na którego natrafiali w to niedzielne popołudnie kilkanaście minut po siedemnastej, próbował właśnie dojść do siebie po obejrzanych w telewizji derbach północnego Londynu. Derbach, które jego drużyna zremisowała ostatecznie 2:2 – i choć w samej końcówce mogła zdobyć zwycięskiego gola po tym, jak Richarlison doszedł do pozycji strzeleckiej w polu karnym gospodarzy, to przecież równie dobrze mogła przegrać z kretesem, zwłaszcza kiedy przy stanie 1:0 Jesus odebrał piłkę Maddisonowi i miał przed sobą tylko Vicario. Przez pierwsze pół godziny gry to Arsenal był bardziej zdecydowany, jego akcje – zwłaszcza skrzydłami – bardziej płynne, jego pressing na połowie gości bardziej zdecydowany, jego strzały groźniejsze.

We wszystkich wypowiedziach poprzedzających to spotkanie Ange Postecoglou podkreślał, że wynik będzie dlań drugorzędny: że dla niego ważniejsze jest sprawdzenie, na ile jego piłkarze będą w stanie grać swoją piłkę niezależnie od klasy rywala. Czy nie będą próbowali się schować w jego cieniu, unikając brania na siebie odpowiedzialności – także wtedy, gdy coś pójdzie nie tak. W jakim miejscu będą po tych paru zaledwie miesiącach wspólnej pracy, naznaczonej – nigdy dość przypominać – transferową sagą Kane’a czy rwanym okresem przygotowawczym podczas azjatyckiego tournee. Wymęczony jakimś cudem remis po grze defensywnej niczego nas nie nauczy – mówił Australijczyk, przystępując do swoich pierwszych derbów północnego Londynu.

No więc Tottenham nie grał defensywnie. Nawet jeśli były w tym meczu momenty, w których gospodarze dominowali, próbował robić swoje: rozgrywać piłkę od własnej bramki i wychodzić spod pressingu za pomocą szybkiej wymiany podań. Nie było łatwo, bo rywal był naprawdę klasowy – tak trudnego testu jeszcze w tym sezonie nie było i straty piłki przed własnym polem karnym liderów środka pola, Bissoumy i Maddisona, świadczyły o tym bardzo wyraźnie. Nie było tak trudnego testu także ze względu na kartki – Udogie swoją dostał już na początku meczu i nieprzypadkowo większość groźnych akcji Arsenalu szła później jego stroną. No i nie było tak trudnego testu ze względu na okoliczności, w których Tottenham tracił gole: najpierw samobójczy rykoszet Romero po zagraniu Saki, które nie zmierzało do bramki, a potem rzut karny po trafieniu w rękę Argentyńczyka, na temat którego dyskutowano po meczu, zastanawiając się i nad wcześniejszym faulem Gabriela na Maddisonie, i nad konsekwencją w reagowaniu sędziów na podobne incydenty.

W tym sensie ten test został zdany: piłkarze Postecoglou pokazali na Emirates osobowość i charakter. Kapitan Son zdobył dwa gole, wykorzystując okazje, które w poprzednich sezonach zdarzało mu się marnować, a wicekapitan Maddison miał dwie asysty – przede wszystkim jednak obaj bardzo ciężko pracowali dla drużyny. Bissouma wygrywał rywalizację w środku pola z zawodnikami o wiele bardziej doświadczonymi i utytułowanymi. Kulusevski biegał tak, jak to robi od początku sezonu, rozpoczynając akcje swojej drużyny, ale i wspierając Porro przed własnym polem karnym.

Właściwie o żadnym z piłkarzy gości nie sposób powiedzieć, że próbował ten mecz przetrwać albo grać na alibi – każdy prosił o piłkę, wchodził w pojedynki, a jeśli popełnił błąd – próbował go naprawić. Nie do końca panujący nad boiskowymi wydarzeniami sędzia Jones szafował kartkami, ale ci z graczy Tottenhamu, którzy dostali je w trakcie gry, umieli do końca zachować dyscyplinę i zimną krew. Zero paniki, tylko cierpliwe rozgrywanie na własnej połowie, nawet jeśli niejeden raz kończyło się to stratą i szansą gospodarzy… To właściwie niewiarygodne, że taki Sarr ma wciąż tylko 20 lat, a Udogie, Johnson czy (znakomity!) van de Ven – 22… To właściwie niewiarygodne, dla ilu graczy Tottenhamu były to pierwsze takie derby.

Oczywiście kibice Arsenalu mogą narzekać na skuteczność swoich ulubieńców i mogą mówić, że grę gospodarzy skomplikowały kontuzje: Martinelli i Trossard w ogóle nie wyszli na boisko, Rice opuścił je w przerwie. Ale i goście stracili Maddisona i Johnsona, a z ławki na ich miejsce nie mogli się pojawić doświadczeni Perisić i Lo Celso. Myślę, że napisanie w tym miejscu o sprawiedliwym remisie nie będzie tylko jeszcze jednym świadectwem, że autor niniejszego bloga kibicuje Tottenhamowi. Inna sprawa, że nawet gdyby Tottenham przegrał, byłbym zadowolony po tym, co zobaczyłem w ciągu stu minut, z których 55 minut upłynęło moim ulubieńcom z piłką przy nodze. To był, przypomnijmy, siódmy mecz Tottenhamu Postecoglou – Arsenal pod Artetą rozegrał już 186 spotkań.

„Błędy są naturalne – pytanie, jak na nie zareagujesz” – tak można by streścić przesłanie Australijczyka do swoich piłkarzy. Otóż oni reagują na tyle dojrzale, że niezależnie od tego, jak wykończyło mnie patrzenie na ten mecz i jak później musiałem odreagowywać stres przechadzką po deszczowym lesie, muszę zakończyć deklaracją, którą już zresztą wygłosiłem na Twitterze: to naprawdę idzie w dobrą stronę.

Postecoglou, Richarlison i zarządzanie zmianą

Ange Postecoglou nie ma złudzeń: przed i po każdym kolejnym meczu, po każdej kolejnej wygranej (a w Premier League zrobiły się już cztery z rzędu) powtarza, że rewolucja, jakiej dokonuje w północnym Londynie, jest dopiero w fazie niemowlęcej. Choć dodaje przy tym, że dobre wyniki na wczesnym etapie z pewnością skracają czas potrzebny na przekonanie piłkarzy, członków zarządu, a nade wszystko bazy kibicowskiej, iż jego propozycja ma sens, to wie, że przyjdzie moment, w którym ktoś tę rozpędzającą się maszynę zatrzyma. Kiedy minie efekt nowości, kiedy skończy się niedocenianie przybysza z dalekiego kraju, kiedy jego taktyka zostanie gruntownie przeanalizowana i kiedy zrodzi się pytanie, co w przypadku, gdy podstawowy plan Australijczyka nie przynosi powodzenia.

Szczerze mówiąc, wiele wskazywało na to, że stanie się to właśnie wczoraj. Kiedy nisko broniące się – i bezwstydnie kradnące czas przy każdej nadarzającej się okazji (nie krytykuję tego: wybijanie mocniejszego rywala z rytmu to prawo słabszego) – Sheffield United utrzymało bezbramkowy remis do przerwy, kiedy gol dla gospodarzy nie padł po upływie sześćdziesięciu minut, a ich kolejne próby wejścia w szesnastkę albo strzałów spoza niej robiły się coraz bardziej przewidywalne, kiedy sędzia nie chciał się zlitować przy żadnej ze stykowych sytuacji w polu karnym (no dobra, faul na Maddisonie w pierwszej połowie był ewidentny), doświadczonemu przez los kibicowi Tottenhamu odwijały się w głowie wspomnienia takich właśnie meczów: w trakcie dobrej serii, po nagrodzie trenera miesiąca dla aktualnego szkoleniowca, po fali komplementów w mediach, 0:1 u siebie w spotkaniu, którego było się murowanym faworytem i w którym było się przy piłce przez 70 procent czasu.

Kiedy ten jeden jedyny raz obrona Spurs przysnęła po dalekim wyrzucie z autu i Sheffield United wyszło na prowadzenie, doświadczony kibic Tottenhamu nie był nawet zdziwiony i zaczynał powoli godzić się z porażką, przynajmniej ten kibic przed telewizorem, bo jedną z ważniejszych zmian, jakie dokonały się w ostatnich tygodniach na White Hart Lane, jest ta, że stadion nie stracił nadziei, nie buczał na piłkarzy i nie wyzywał prezesa, nie przestał dopingować i ani myślał pustoszeć, nawet kiedy w 98. minucie jego ulubieńcy nadal przegrywali.

Słowo „zmiana” wydaje się kluczowa nie tylko w opisie tego, co dotąd osiągnął Postecoglou. Nowe zwyczaje na zapleczu (np. rezygnacja ze wspólnego nocowania w ośrodku treningowym przed meczami u siebie). Radykalne odmłodzenie wyjściowego składu. Inne ustawienie i inna filozofia gry: proaktywna zamiast reaktywnej, oparta na pressingu i posiadaniu piłki na połowie rywala. Inni kapitanowie i liderzy drużyny: Son, Maddison, Romero w miejsce Llorisa czy Kane’a. Ważni debiutanci: Vicario, Udogie, Van de Ven, Maddison, Solomon, wczoraj także Johnson. Korzystający w pełni z nowej szansy Bissouma czy Sarr. Uczący się nowej roli Porro. Czujący się wciąż potrzebni rutyniarze Hojbjerg i Perisić – ich precyzja i spokój były przy obu golach Tottenhamu równie kluczowe, jak niespożyte siły Udogiego, odbierającego piłkę rywalowi kilka podań przed strzałem Kulusevskiego. No i w końcu Richarlison, który zasługuje na osobny akapit.

Podczas któregoś z wczorajszych wejść w studio Viaplay Michał Zachodny użył frazy „zawodnik kończący mecz” i, jak to zwykle u tego eksperta, była to fraza w punkt. W dzisiejszym futbolu, a przynajmniej w tej jego wersji, którą proponuje Ange Postecoglou, gdzie przebiegnięcie w trakcie meczu trzynastu kilometrów nie wydaje się jakimś horrendum, trudno traktować tych, którzy wchodzą z ławki, jako „rezerwowych”. Jeśli podczas meczu możesz żonglować połową graczy z pola, zarządzanie zmianami wydaje się jedną z kluczowych trenerskich umiejętności, a szerokość ławki i różnorodność wyczekujących na niej odpowiedniego momentu zawodników – podstawowym elementem trenerskiego arsenału. Szczęśliwie Postecoglou potrafi z niego korzystać w każdym kolejnym meczu – wygrana z Bournemouth również byłaby tu dobrym przykładem.

Przyznam, że patrząc, jak gracze Tottenhamu biją głowami w mur gości w pierwszej fazie drugiej połowy, a zwłaszcza widząc, jak Sheffield bez problemu radzi sobie z dośrodkowaniami, wyczekiwałem wejścia Richarlisona dużo, dużo wcześniej. Ale Postecoglou tłumaczył po meczu, że zwizualizował go sobie nie jako bój trwający dziewięćdziesiąt minut, ale ponad sto minut: Brazylijczyk pojawił się na boisku na dziesięć minut przed końcem regulaminowego czasu, co oznacza, że spędził na nim intensywne dwadzieścia sześć minut.

Żaden piłkarz Tottenhamu nie potrzebował gola tak bardzo jak on. Żaden piłkarz Tottenhamu nie potrzebował tak bardzo również dającej zwycięstwo asysty – bramkę dla Spurs w Premier League Richarlison zdołał już wprawdzie strzelić, w pamiętnym thrillerze z Liverpoolem z kwietnia tego roku, ale wtedy radość odebrało mu późniejsze o kilkadziesiąt sekund trafienie Joty. Tutaj poczucia satysfakcji z kluczowej roli w wygranej nic mu już nie odebrało, a koledzy po ostatnim gwizdku (na czele z kapitanem Sonem) zrobili wszystko, by oddać mu honorowe miejsce przed frontem zachwyconych fanów.

Trudno się dziwić, bo to był naprawdę przejmujący kawałek przerwy na reprezentację: Richarlison najpierw niewykorzystujący dwóch świetnych sytuacji w meczu Brazylii z Boliwią, a potem płaczący na ławce rezerwowych. Richarlison mówiący, że po powrocie do Anglii poszuka pomocy psychologicznej. Richarlison opowiadający o trudnych pięciu miesiącach i o rozstaniu z ludźmi, dla których ważne były tylko jego pieniądze. Trudno było się nie martwić, co dalej, bo przecież w Londynie czekała go również ławka – przestawiony w poprzednim spotkaniu na środek ataku Son zdobył w jego trakcie hat-tricka.

Pytany o kryzys Richarlisona Postecoglou robił to, co zawsze na swoich konferencjach prasowych – rozbrajał potencjalne miny z otwartością, empatią, życiowym doświadczeniem i świadomością własnych ograniczonych kompetencji. Kiedy ktoś mówi o potrzebie wsparcia psychologa czy psychoterapeuty, trudno się spodziewać, że pomoże mu piłkarski trener, choćby nie wiem jak dojrzały i mądry. Dojrzały i mądry trener w takim przypadku się nie wtrąca, oddając pole ekspertom (podobnie jak było z oceną urazu Romero w meczu z Brentford), może za to – i o tym Australijczyk mówił bardzo wyraźnie – zadbać o środowisko otaczające człowieka w kryzysie. O to, żeby czuł się w nim bezpiecznie i miał wsparcie grupy. O to, żeby stan spraw w tym środowisku pozwalał piłkarzowi znaleźć równowagę potrzebną do uporania się z życiowymi kłopotami. Żeby wiedział, że nawet jeśli nie trafia do bramki, nie jest krytycznie oceniany, bo jego wkład w sukcesy drużyny i tak jest widziany i doceniany. Że nigdy nie idzie sam.

Jest coś niebywałego w tym, co wnosi do cyrku Premier League Ange Postecoglou. On jest oczywiście dobrym trenerem, a jego drużyna gra piękną piłkę, ale za każdym razem, kiedy dziennikarze pytają go o jakąś trudną sprawę, trafia w samo jej sedno, schodząc w głąb nawet kilkusekundowego pytania zadanego w chaosie i gwarze konferencji prasowej. Dojrzałość, równowaga, spokój, godność i poczucie humoru Australijczyka układają się we wzór całkowicie nietoksycznej męskości, jakiego w tym świecie dotąd nie oglądaliśmy.

Moja prawda o wczorajszej wygranej Tottenhamu? Czując obecność kogoś takiego za plecami – figurę ojca, można by wręcz powiedzieć – łatwiej mierzyć się z przeciwnościami i odwracać losy meczu, wydawałoby się, już przegranego.

Angeball, słowo na dobry początek

Będę pierwszym, który to przyzna (no, może drugim, bo pierwszym będzie z pewnością wielki Ange Postecoglou) – wynik tego meczu mógł być dokładnie odwrotny. W pierwszej połowie, mimo uderzeń w słupek czy poprzeczkę Sarra i Porro, lepsze okazje miał Manchester United, a Tottenham miał też mnóstwo szczęścia podczas analizy VAR po ręce Romero: patrząc ze studia Viaplay nie wierzyłem własnym oczom, że sędziowie wybrali do oceny ujęcie z kamery, na którym gest Argentyńczyka nie wydaje się oczywisty, podczas gdy sekundę wcześniej puszczono powtórkę, w której jedenastka była ewidentna. Złośliwie można by też powiedzieć, że gdyby Bruno Fernandes włożył tyleż staranności i precyzji w uderzenie głową z pięciu metrów, co w dyskusje z arbitrem i pomeczowe medialne tyrady, gospodarze schodziliby na przerwę przegrywając. Czasem takie rewolucje, jak ta, której dokonuje w północnym Londynie grecko-australijski trener, potrzebują jednak wsparcia od losu – więc los się do Postecoglou uśmiechnął.

Rzec by można: należało mu się za te ostatnie tygodnie, zdominowane nie przez rozmowy o pomysłach szkoleniowca na zbudowanie Tottenhamu od nowa; odświeżenie nie tylko starzejącego się składu, lecz także stylu gry, ale przez niekończącą się transferową sagę z Harrym Kane’em w roli tytułowej, w tle zaś przez okres przygotowawczy, podczas którego jeden planowany sparing został odwołany z powodu monsunu nad Bangkokiem, a w drugim zamiast z wartościowym rywalem z Europy (a za takiego wypada uznać Romę Mourinho), przyszło londyńczykom pojedynkować się z czołową drużyną ligi… Singapuru. Postecoglou buduje drużynę usposobioną ofensywnie, nastawioną na zdominowanie przeciwnika i grę na jego połowie, a w związku z tym przesuwającą linię obrony wysoko, z szybkimi, kompetentnymi w pojedynkach jeden na jeden stoperami – ale kiedy przed tygodniem rozpoczynał swoją przygodę z Premier League, wystawił w bramce, na środku i na lewej obronie debiutantów, z których najmłodszy Udogie liczył sobie ledwie 20 lat, a 22-letni van de Ven odbył z drużyną ledwie trzy treningi, po kwadransie zaś, w związku z kontuzją głowy Romero, musiał szukać porozumienia z nowym partnerem.

Nic dziwnego, że i z Brentfordem, i z Manchesterem United Tottenham zaczynał nerwowo, a kontrolę nad meczem zyskiwał dopiero z czasem. Nic dziwnego, że rywale znajdowali często – przyznajmy: w pierwszym meczu częściej – mnóstwo przestrzeni za plecami przesuwającego się z prawej obrony do środka pola Emersona Royala (przyznajmy również: Pedro Porro, który podczas siedmiu miesięcy pobytu w Tottenhamie miał już czterech trenerów, u pierwszych dwóch był wahadłowym, jak w Sportingu, u trzeciego skrzydłowym, u czwartego zaś przyszło mu przyuczać się do nowej pozycji, dał sobie radę wcale nie gorzej niż grający zawsze w tym miejscu Brazylijczyk – i lepiej niż w meczach sparingowych, podczas których jego stroną szło dużo akcji przeciwników). Na ogół jednak błąd w ustawieniu jednego zawodnika koledzy z drużyny potrafili naprawić – to poczucie, że w Tottenhamie znów „jeden za wszystkich, wszyscy za jednego”, wyrażone choćby utworzonym przez zawodników kręgiem tuż przy sektorze własnych fanów przed inauguracyjnym meczem z Brentfordem, jest jednym z tych elementów, o które Postecoglou potrafił zadbać w charakterystyczny dla siebie, tyleż zasadniczy, co całkowicie naturalny sposób. Dodajmy na marginesie: od dawna nie było w Premier League szkoleniowca, który tak szybko zapracowałby na szacunek dziennikarzy, nie tylko kompetencją taktyczną, ale właśnie umiejętnościami interpersonalnymi, poczuciem humoru i całkowitą szczerością.

Przede wszystkim jednak, od dawna, czyli od ery Mauricio Pochettino, nie było w Tottenhamie szkoleniowca, którego przywiązanie do proaktywnego, ofensywnego futbolu, byłoby tak bardzo w zgodzie z klubowym DNA. Kiedy się patrzy na umęczonych pod Contem czy Mourinho piłkarzy, przeżywających w pierwszych meczach Australijczyka renesans, myśli się nie tylko „właściwy człowiek na właściwym miejscu” i powtarza komunały o uwolnieniu tłumionego potencjału. Żeby dać drobny, acz wymowny przykład: Antonio Conte narzekał, że Yves Bissouma jest piłkarzem taktycznie niezdyscyplinowanym. Tak, tak, mówimy o tym Bissoumie, którego Sky Sports dwa spotkania z rzędu wybiera piłkarzem meczu. Który wykręca rekordowe statystyki kontaktów z piłką, podań na połowie rywala, wygranych pojedynków, dryblingów i odbiorów, wyprowadzając futbolówkę spod własnej bramki i dostarczając ją Jamesowi Maddisonowi (kolejny rozgrywający urodzony, by występować w Tottenhamie – nie było tu takiego od czasów Eriksena, a przecież Anglik do duńskiego wizjonerstwa dokłada jeszcze nutę błyskotliwości i szarm). Który wywiódł wczoraj w pole Casemiro, zakładając mu siatkę nonszalanckim zagraniem piętą. I który swojego nowego trenera nazywa ojcem, wujkiem, przyjacielem – jak my wszyscy, nie może się Postecoglou nachwalić.

Najprościej byłoby zasłonić się statystykami. Nie chodzi tylko o to, że po pierwszych dwóch meczach Tottenham ma najwięcej podań w lidze, bo to nie są podania wiodące donikąd. Średnia tych na połowie rywala wynosi 322 – skok o ponad 150 w porównaniu z ubiegłym rokiem. Jeśli zestawić średnie pozycje poszczególnych piłkarzy z pierwszego meczu Postecoglou i ostatniego Conte, przesunęły się one o kilkanaście, jeśli nie kilkadziesiąt metrów do przodu. U Włocha na własnej połowie grało sześciu graczy, a kolejnych trzech ledwo ją przekraczało. U Australijczyka na własnej połowie jest trzech, z czego dwóch blisko środka. Skoki pressingowe, dryblingi, szybkie wymiany podań, zgrania z pierwszej piłki, strzały, czyli to, co Koguty lubią najbardziej – znów mamy tego pod dostatkiem.

Stosunkowo łatwo byłoby też mówić o jednostkach, np. o niemal niewykorzystywanym przez Contego kolejnym 20-latku, Sarrze, który błyszczał w okresie przygotowawczym, mecz z Brentfordem zaczął na ławce, świetne spotkanie z United przypieczętował golem, a niezależnie od tego zawsze wiedział, gdzie się ustawić, zarówno, by przeszkodzić gościom w rozegraniu, jak uwolnić się spod ich krycia i niezauważenie wejść w pole karne (nigdy dość przypominać: Senegalczyk kosztował jakieś 60 milionów funtów mniej od takiego Masona Mounta). Albo o Vicario, którego wejścia do Premier League fani Spurs bali się może najbardziej, zważywszy na niepewne zachowania w trakcie meczów przedsezonowych, ale który i z piłką radził sobie bardzo swobodnie, i na linii popisywał się fenomenalnym refleksem, broniąc strzały Casemiro, i opuszczał ją błyskawicznie, kiedy trzeba było zatrzymać szarżującego Rashforda. Może ofensywny tercet Son-Richarlison-Kulusevski jeszcze nie przekonuje w pełni, może Brazylijczyk zbyt rzadko dochodzi do pozycji strzeleckich, ale za to ciężko pracuje dla drużyny plecami do bramki – gole przyjdą, bez obawy, skoro piłkarze widzą, że to, czego uczy ich nowy szkoleniowiec (i co powtarzają zgodnie z instrukcją, ale jeszcze nie instynktownie) zwyczajnie przynosi efekt.

Po odejściu z Tottenhamu Harry’ego Kane’a, po jego bramkowym debiucie w Bayernie, powinienem właściwie nurzać się w żałobie, poczuciu utraty i frustracji, związanej z popełnionymi przez prezesa Ley’ego błędami, których ta utrata była konsekwencją. Otóż nie jestem, i nie chodzi tylko o to, że doprawdy miewałem gorsze początki sezonów. Po wygranej z Manchesterem United Ange Postecoglou wyszedł na murawę, by podziękować za znakomity zresztą doping ponad sześćdziesięciu tysiącom fanów, a kiedy potem mówił dziennikarzom o poczuciu spełnienia, jakie daje odesłanie tylu ludzi do domu z uśmiechem, który będzie im towarzyszył przez resztę tygodnia, dodawał, że czuje się w zasadzie wybrańcem losu. On, przybysz z dalekiego kraju, niesprawdzony w tej lidzie, dał ludziom coś, czego na tym stadionie doświadczali ostatnio tak rzadko: czystą frajdę. „I’m pretty blessed” – to zdanie z Postecoglou nie tylko dodaję do ulubionych. Odpowiadam na nie: „I my też, mate”.